سمپلر یکی از وسیله هایی است که کاربرد زیادی در محیط آزمایشگاه دارد. با استفاده از این وسیله می توان حجم معینی را از نمونه های مایع برداشت و این حجم را به جای دیگری انتقال داد. سمپلرهای آزمایشگاهی به صورت های مختلفی ساخته شده اند و هر یک از این مدل ها برای اوضاع و احوال خاصی کاربرد دارند. هر فردی که می خواهد در آزمایشگاه کار کند، باید مهارت استفاده از سمپلر را یاد بگیرد.
انواع مختلفی سمپلر وجود دارد که هر کدام از آنها خصوصیات خاص خود را دارند. به طور کلی می توان گفت که دو نوع سمپلر حجم ثابت و حجم متغیر وجود دارد. سمپلر حجم ثابت برای انتقال حجم معینی ساخته شده است و امکان تنظیم و تغییر این حجم وجود ندارد. اما سمپلرهای حجم متغیر چنین نیستند و این سمپلرها از مزیت کنترل و تنظیم حجم برخوردار هستند. البته سمپلرهای حجم متغیر نیز دارای بیشینه و کمینه هستند و پرسنل تنها در این محدوده قادر به حجم برداری است.
سمپلرها از لحاظ عملکرد و کاربرد به دو دسته سمپلر جابجایی هوا و سمپلر جابجایی مثبت طبقه بندی می شوند. هر کدام از اینها خصوصیات خاص خود را دارند و برای شرایط مخصوصی کاربرد دارند. موادی که در آزمایشگاه از آنها استفاده می شود از لحاظ خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت هستند و برای حجم برداری از آنها باید از سمپلر خاصی استفاده کرد.
در محیط آزمایشگاه بسیار پرکاربرد هستند و برای نمونه برداری از محلول های آبی بسیار خوب جواب می دهند. در این نوع سمپلرها، پیستون هرگز مستقیما با نمونه برخورد نمی کند و همواره مقداری هوا بین پیستون و نمونه موجود است. نقطه ضعف این سمپلرها این است که برای مایعاتی که چگالی بالایی دارند خیلی خوب جواب نمی دهند.
برای نمونه برداری از مواد دارای چگالی بالا، خورنده و فرار استفاده می شود. این نوع سمپلرها برای این گونه مواد بسیار خوب جواب می دهند. در این نوع از سمپلرها، پیستون در تماس مستقیم با نمونه قرار دارد و بین آنها هوا وجود ندارد.
همان طور که بیان شد، سمپلر یکی از لوازم پرکاربرد در محیط آزمایشگاه است که میزان خطای آن می تواند نتایج یک آزمایش را به کلی تغییر دهد. برای اینکه در مورد عملکرد یک سمپلر قضاوت کنیم، باید دو معیار دقت و درستی را در نظر بگیریم. منظور از معیار دقت این است که در تعداد زیادی نمونه گیری، مقدارهای حجم برداری شده چقدر با یکدیگر تناسب دارند و آیا این مقدارها به هم نزدیک هستند. منظور از معیار درستی نیز این است که میانگین مقادیر نمونه برداری شده تا چه حد با مقدار مورد نظر ما تناسب دارد.
توجه داشته باشید که معیارهای ذکر شده در بالا معیارهایی کیفی هستند اما برای قضاوت صحیح باید معیارهای کمی را نیز مورد بررسی قرار داد. به همین خاطر است که مفهوم هایی مانند خطای سیستماتیک و خطای تصادفی ابداع شده اند و با استفاده از این مفاهیم درستی و دقت را از منظر کمی مورد بررسی قرار می دهند.
بسیاری از نمونه های موجود در آزمایشگاه بیماری زا هستند و نمی توان از تمیزی آنها مطمئن بود. بنابراین نمونه برداری هایی که با استفاده از سمپلر می شود، اغلب منجر به آلودگی سمپلر خواهد شد. اگر سمپلر سریعا و در زمان مناسب خود تمیز نشود، نتایج آزمایش تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و حتی سلامتی پرسنل نیز به مخاطره خواهد افتاد.
یک سمپلر در آزمایشگاه به شیوه های مختلفی ممکن است آلوده شود. کارکنان آزمایشگاه باید از این شیوه های مختلف آلوده شدن سمپلرها آگاهی داشته باشند و چنین اطلاعاتی در واقع پایه و اساس کار در آزمایشگاه است. پاک کردن سمپلر با توجه به شیوه آلوده شدن آن فرق می کند و تنها با اطلاع از شیوه آلودگی آن می توان نسبت به تمیز کردن و ضد عفونی کردن آن اقدام کرد.
مراحل مختلف نمونه برداری با استفاده از سمپلر به شرح زیر است:
1- سمپلر مناسب را برای انتقال حجم مورد نظر انتخاب کنید. در اینجا باید دامنه حجمی سمپلر را بررسی کنید.
2- اگر سمپلر مورد استفاده شما از نوع متغیر است، با استفاده از پیچ حجم لازم را تنظیم کنید.
3- سرسمپلر مناسب را انتخاب کرده و آن را در نوک سمپلر مورد استفاده خود قرار دهید. مطمئن شوید که این اتصال محکم است و شل نخواهد شد. باید توجه داشته باشید که سرسمپلر آلوده نباشد.
4- قبل از اینکه نمونه را بردارید، چند بار پیستون را فشار دهید و از درست کاردن آن مطمئن شوید.
5- سپس پیستون را تا مرحله اول فشار دهید. در اینجا حجم برداشت شده مساوی حجم تنظیم شده بر روی سمپلر است.
6- سمپلر را از قسمت سر وارد محلول مورد نظر کنید و کم کم پیستون را رها کنید تا مایع داخل شود.
7- در نهایت برای تخلیه کردن می توانید پیستون را تا مرحله دو فشار دهید. این کار باعث تخلیه کامل و خروج محلول از سرسمپلر می شود. توجه داشته باشید که تخلیه صحیح از اهمیت ویژه ای برخوردار است و دقت نمونه برداری را افزایش می دهد.
خرید سمپلر آزمایشگاهی
به منظور خرید سمپلر آزمایشگاهی می توانید به سایت لاب تجهیز مراجعه کرده و انواع سمپلرها با قیمت های مناسب را مشاهده کرده و اگر دستگاه مورد نظر خود را پیدا کردید، آن را سفارش دهید.