همزن مکانیکی از تجهیزات ساده و و پرکاربرد آزمایشگاه ها می باشد که برای مخلوط کردن سیال های مایع مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله بر اساس نوع پره دارای مدل های متنوعی می باشد که هر کدام برای گران روی های متنوع مناسب هستند اما همگی آنها برای صنایع مختلف کاربرد دارند. در ادامه قصد داریم در مورد کاربرد، ساختار و انواع این همزن آزمایشگاهی توضیحاتی دهیم.
همزن مکانیکی از تجهیزات کاربردی آزمایشگاه ها می باشد که از آن برای هم زدن مایعاتی با حجم نسبتا بالا یا سیالات ویسکوز و غلیظ مورد استفاده قرار می گیرد. این همزن که در آزمایشگاه های مختلف به کار گرفته می شود، دارای دو نوع همزن دیجیتال و همزن آنالوگ می باشد که با نام های دیگری همچون مخلوط کن آزمایشگاهی، میکسر گردابی، میکسر آزمایشگاهی و یا میکسر مکانیکی آزمایشگاهی شناخته شده است. بنابراین این همزن در برخی از اوقات نیز برای هم زدن طولانی مدت مایعات کاربرد دارد.
همزن یا میکسر مکانیکی بر اساس نوع پره به سه دسته پره ملخی، پره پارویی و پره توربینی دسته بندی می شود. نوع پره ملخی دارای جریان محوری می باشد که برای مایعاتی با گران روی پایین مناسب است. بنابراین از کاربردهای آن می توان به معلق بودن ذرات جامد داخل سیال اشاره نمود. نوع پارویی نسبت به تمام مدل ها ساده تر و ارزان تر می باشد اما برای گران روی های متنوع مناسب می باشد. این نوع مدل، سیال را به شکل مماسی و شعاعی به حرکت در می آورد. مدل پره توربینی نیز همانند پره ملخی برای مایعات با گران روی پایین مناسب می باشد.
از دیرباز تا کنون برای ترکیب مواد از روش های متنوعی استفاده شده است. یکی از روش های نوینی که امروزه در آزمایشگاه ها از آن استفاده می کنند، همزن مکانیکی می باشد که برای ترکیب و مخلوط کردن مواد، انجام واکنش های شیمیایی، یکنواخت کردن دمای مخلوط یا محلول و … کاربرد دارد. لذا این تجهیزات برای صنایع گوناگون مانند تولیدات دارویی و داروسازی، صنایع آرایشی بهداشتی، صنایع رنگ سازی، غذایی و… مورد استفاده قرار می گیرند.
همزن مکانیکی متشکل از یک موتور الکتریکی یا هدایتی می باشد که به طور عمودی نصب می شود. این موتور با یک قطعه لاستیکی در ارتباط می باشد که از مرکز با فاصله کمی سوار شده است. قطعه لاستیکی فنجانی شکل زمانی به طور دایره وار حرکت می کند که موتور حرکت خود را آغاز کرده باشد. بنابراین پس از حرکت دایره وار باید لوله آزمایش را بر روی قطعه با فشار زیاد طوری قرار داد تا سبب انتقال حرکت دایره وار به درون مایع شوید. هنگامی که این حرکت به مایع انتقال یابد، حالت گردابی شکلی ایجاد خواهد شد. از دیگر وسایل ساختار این همزن، پروانه ها و تیغه ها می باشند که با ارتفاع مناسب بر روی میله نصب شده اند.
همزن مکانیکی مانند تمام وسیله های آزمایشگاهی به مراقبت نیاز دارد؛ زیرا در صورت استفاده درست می توان شاهد افزایش عمر مفید دستگاه بود اما زمانی که از آن به خوبی مراقبت نشود، طول عمر آن کاهش پیدا کرده و نتایج خوبی کسب نخواهد شد. بنابراین نکات مهم این وسیله آزمایشگاهی به شرح زیر است:
برای آنکه بتوانید از تجهیزات خود به درستی استفاده نمایید ابتدا باید انتخاب درستی داشته باشید؛ زیرا در صورتی که از دستگاهی با قدرت کم برای مایعات با غلظت بالا استفاده شود، احتمال وارد شدن فشار به موتور دستگاه وجود دارد. در این زمان گرمایش دستگاه بالا می رود و فشار زیادی را متحمل خواهد شد. بنابراین در هنگام انتخاب دستگاه، سعی کنید قدرت موتور دستگاه، حل شوندگی اجزای نمونه، اندازه ذرات و ویسکوزیته را در نظر داشته باشید. برخی از دستگاه های همزن مکانیکی نیز دارای ویژگی هایی هستند که در صورت اعمال فشار، به همزن هشدار می دهند یا به متوقف کردن چرخش دستگاه می پردازند. در چنین مواردی می توان دستگاه دیگری را جایگزین آن نمود یا از پره مناسب دیگری استفاده کرد.
عموما نصب همزن ها بر روی میز آزمایشگاهی یا میز جداگانه ای انجام می شود. بنابراین قبل از شروع به کار کردن دستگاه حتما از نصب درست آن اطمینان داشته باشید تا در حین کار، شاهد تکان و لیز خوردن آن نباشید. زمانی که این اطمینان حاصل شود، به افراد استفاده کننده از دستگاه، آسیبی وارد نخواهد شد. علاوه بر آن باید به محکم بودن گیره ها نیز توجه نمود؛ زیرا ارتعاشات ناشی از حرکت همزن، گیره ها را شل خواهد کرد.
پس از آنکه اطمینان کافی از نصب درست گیره ها حاصل شد، حتما از جای گرفتن و قفل شدن پروانه در داخل همزن مکانیکی مطمئن شوید. از آنجایی که قفل شدن پروانه در دستگاه ها به دو روش استفاده از کلید و استفاده دستی انجام می گیرد، زمانی که می خواهید پروانه در دستگاه جای بگیرید، سعی کنید آن را به صورت تراز قرار دهید. همچنین به جای گذاری آن از سمت مرکز توجه داشته باشید؛ زیرا اگر این کار به درستی انجام نگیرد امکان خارج شدن پروانه وجود خواهد داشت. به گونه ای که در برخی از اوقات با شکسته شدن ظرف، سبب ایجاد خطر خواهد شد.
تمیز کردن پروانه همانند محکم بودن آن از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین سعی کنید پس از هر بار استفاده به تمیز کردن آن بپردازید. قسمتی که موتور در آن قرار گرفته است را نیز به طور مرتب تمیز کنید تا گرد و غبار در آن انباشته نشود؛ زیرا اگر این ذرات به خوبی تمیز نشوند، ممکن است در حین لرزش وارد نمونه آزمایش شوند. پس برای جلوگیری از آلودگی نمونه، پروانه را به طور مرتب تمیز کنید.
به منظور خرید همزن مکانیکی، می توانید به سایت لاب تجهیز مراجعه کرده و انواع آن با قیمت های مناسب را مشاهده کرده و اگر دستگاه مورد نظر خود را پیدا کردید، آن را سفارش دهید.
